Ajab-Gajab : ਹਾਥੀ-ਘੋੜਿਆਂ ‘ਤੇ ਇਹ ਕੋਈ ਬਰਾਤ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸ਼ਵ-ਯਾਤਰਾ ਹੈ, ਪੂਰਾ ਭੋਜਪੁਰ ਪਿੰਡ ਹੋਇਆ ਸ਼ਾਮਲ
Funeral Procession : ਅੰਤਿਮ ਯਾਤਰਾ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਸੋਗ, ਗਮ ਅਤੇ ਹੰਝੂ। ਪਰ ਅਜਿਹਾ ਹਮੇਸ਼ਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਕਿਉਂਕਿ ਅੰਤਿਮ ਯਾਤਰਾ ‘ਚ ਢੋਲ ਅਤੇ ਹਾਥੀਆਂ, ਘੋੜਿਆਂ ਅਤੇ ਊਠਾਂ ਦੀ ਗੂੰਜ ਵੀ ਸੁਣੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਸੀ। ਵੈਸੇ ਤਾਂ ਇਹ ਸੁਣਨ ‘ਚ ਅਜੀਬ ਲਗੇਗਾ ਪਰ ਅਜਿਹਾ ਭੋਜਪੁਰ ‘ਚ ਹੋਇਆ ਹੈ ਅਤੇ ਪੂਰੇ ਪਿੰਡ ਨੇ ਇਸ ਅੰਤਿਮ ਯਾਤਰਾ ‘ਚ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਕੀਤੀ ਹੈ।
ਇਹ ਗੱਲ ਭੋਜਪੁਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਮਿਲਕੀ ਪਿੰਡ ਦੀ ਹੈ। ਜਿੱਥੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲੀ ਦੁਲਾਰੋ ਦੇਵੀ ਦੀ 90 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ‘ਚ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਨੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਨੂੰ ਅੰਤਿਮ ਵਿਦਾਈ ਦਿੱਤੀ। ਅਜਿਹਾ ਸ਼ਾਇਦ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਹੋਇਆ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਕਿਸੇ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਦੀ ਅੰਤਿਮ ਯਾਤਰਾ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੋਵੇ ਪਰ ਹਾਥੀ, ਘੋੜੇ, ਊਠ ਅਤੇ ਘੋੜਿਆਂ ਦੀ ਦੌੜ ਕਦੇ ਦਿਖਾਈ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ।
ਹਾਥੀ-ਘੋੜੇ ਦੀ ਪਾਲਕੀ : ਦੁਲਾਰੋ ਦੇਵੀ ਪਿੰਡ ਮਿਲਕੀ ਦੇ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਸੈਨਾਨੀ ਮਰਹੂਮ ਡਾਕਟਰ ਦੇਵਰਾਜ ਸਿੰਘ ਦੀ ਪਤਨੀ ਸੀ। ਇਸੇ ਲਈ ਪੁੱਤਰ ਉਸ ਨੂੰ ਇਸੇ ਮਾਣ ਨਾਲ ਇਸ ਦੁਨੀਆਂ ਤੋਂ ਵਿਦਾ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ। ਦੁਲਾਰੋ ਦੇਵੀ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹਾਥੀਆਂ, ਘੋੜਿਆਂ ਅਤੇ ਸੰਗੀਤਕ ਸਾਜ਼ਾਂ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਅੰਤਿਮ ਸੰਸਕਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਗੰਗਾ ਨਦੀ ਦੇ ਕੰਢੇ ਸਥਿਤ ਮਹੌਲੀ ਘਾਟ ਵਿਖੇ ਅੱਧੀ ਦਰਜਨ ਦੇ ਕਰੀਬ ਘੋੜਿਆਂ ਦੀਆਂ ਦੌੜਾਂ ਵੀ ਕਰਵਾਈਆਂ ਗਈਆਂ, ਜਿੱਥੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅੰਤਿਮ ਵਿਦਾਈ ਦਿੱਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ। ਅੰਤਿਮ ਯਾਤਰਾ ‘ਚ ਗੰਗਾ ਨਦੀ ਦੇ ਕੰਢੇ ਵਸੇ ਪਿੰਡਾਂ ਅਤੇ ਆਸ-ਪਾਸ ਦੇ ਇਲਾਕੇ ਦੇ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ‘ਚ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਕੀਤੀ।
ਦੁਲਾਰੋ ਦੇਵੀ ਦੇ ਪਤੀ ਦੇਵਰਾਜ ਜੀ ਬਹੁਤ ਹੀ ਸਤਿਕਾਰਯੋਗ ਵਿਅਕਤੀ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਤਨੀ ਨੂੰ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਸੈਨਾਨੀ ਦੀ ਪੈਨਸ਼ਨ ਮਿਲਦੀ ਸੀ। ਹੁਣ ਜਦੋਂ ਦੁਲਾਰੋ ਦੇਵੀ ਵੀ ਚਲੀ ਗਈ ਤਾਂ ਇਹ ਇੱਕ ਪੀੜ੍ਹੀ ਦੀ ਆਖਰੀ ਵਿਦਾਈ ਸੀ। ਇਸ ਲਈ ਪੁੱਤਰ ਨੇ ਆਪਣੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਦਾ ਸਨਮਾਨ ਕਰਨ ਲਈ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅੰਤਿਮ ਯਾਤਰਾ ਕੱਢੀ।